Veiligheidssituatie

Français

Dit onderzoek maakt een stand van zaken op van de veiligheidssituatie in Colombia. Het richt zich in het bijzonder op de periode van augustus 2020 tot en met juni 2021. Dit document is een update van de gelijknamige COI Focus van juli 2020. Het onderzoek werd afgesloten op 6 juli 2021.

Colombia kende tijdens de afgelopen referentieperiode verschillende zware uitdagingen. Allereerst raakte het land zwaar getroffen door de coronapandemie en bevindt het zich tijdens de voltooing van deze COI Focus midden in een derde golf, die veel zwaarder is dan de vorige twee. De pandemie in combinatie met de opgelegde beperkende maatregelen eisten een zware tol van de economie en bemoeilijkten de uitvoering van het vredesakkoord dat de Colombiaanse autoriteiten in 2016 sloten met de FARC-EP. Niettemin werden enkele belangrijke stappen voorwaarts gezet, zoals de eerste officiële beschuldigingen van militairen in het schandaal rond de falsos positivos en de erkenning door de FARC-EP van haar aandeel in de ontvoeringen van onschuldige burgers. Daarnaast beleefde het land in het najaar van 2020 en vooral sinds eind april 2021 grootschalige sociale protesten die een grote impact hadden op de maatschappij. De protesten van eind april 2021 staan gekend onder de naam Paro Nacional (Nationale staking) en waren oorspronkelijk gericht tegen een aangekondigde belastingshervorming door de autoriteiten. Maar de eisen breidden zich snel uit en ondanks dat de belastingshervorming opnieuw werd ingetrokken, bleven de protesten verder duren. Hoewel een groot deel vreedzaam verliep, was er eveneens sprake van buitensporig politiegeweld met tientallen burgerdoden tot gevolg. De protesten vonden plaats over heel Colombia, maar de stad Cali werd bijzonder zwaar getroffen. Ook op de veiligheidssituatie had de coronapandemie een invloed, waardoor sluitende conclusies omtrent de evolutie van de veiligheidssituatie moeilijk te maken zijn. Diverse bronnen wijzen op een gemengd beeld. Enerzijds is het aantal moorden nog verder gedaald en kent Colombia hiermee in 2021 het laagste moordcijfer van de afgelopen 47 jaar. Anderzijds geldt deze daling niet voor alle gemeenten. Ook het geweld ten aanzien van bepaalde profielen zoals sociale leiders, gemeenschapsleiders en mensenrechtenactivisten, daalde niet. Het aantal moorden van ex-FARC[1]strijders daalde evenmin. Volgens ICG kende Colombia de afgelopen referentieperiode een stijging van het geweld op het platteland. In 2020, toen burgers in lockdown zaten en overheidsfunctionarissen van thuis uit werkten, profiteerde een mix van oude en nieuwe gewapende groeperingen hiervan om hun territoriale controle op verschillende landelijke plaatsen te consolideren en uit te breiden. De pandemie versnelde de herconfiguratie van het conflict, aldus de organisatie. Ook andere bronnen wijzen op deze evolutie, alsook op het feit dat de gewapende groeperingen meer gefragmenteerd raakten. De versnippering van de groeperingen en hun zoektocht naar meer territorium leidde tot een toename van territoriale controle van de groeperingen en een grotere impact op de burgerbevolking, met meer moorden op sociale leiders tot gevolg. Deze evolutie resulteerde eveneens in meer bloedbaden en meer gebeurtenissen die leidden tot massale ontheemding. Het geweld vindt niet plaats in heel Colombia maar situeert zich in bepaalde landelijke gebieden in een aantal departementen. Cauca, Antioquia, Norte de Santander, Valle de Cauca en Nariño hadden het meest te lijden onder het geweld. De VN-verificatiemissie vermeldt dat het geweld voor een groot deel geconcentreerd is in 25 gemeenten in de departementen Antioquia, Cauca, Caquetá, Guaviare, Meta, Nariño, Norte de Santander, Putumayo en Valle del Cauca. Volgens de analyse van de VN[1]verificatiemissie is deze concentratie van geweld in sommige regio's het gevolg van een beperkte staatsaanwezigheid, grote armoede en de proliferatie van illegale gewapende groeperingen die er vechten om illegale economieën. De aanhoudende vluchtelingenstroom uit Venezuela, met 1,7 vluchtelingen in juli 2021, heeft tot slot een grote impact op het dagelijkse leven in bepaalde gebieden. Door de coronacrisis gingen de officiële grenzen toe maar het hele grensgebied is omwille van de vele illegale grensovergangen moeilijk te controleren. Vele vluchtelingen raakten in moeilijkheden door de quarantainemaatregelen en besloten terug te keren naar Venezuela. Sinds begin juni 2021 is de grens opnieuw open en voerde Colombia een nieuw verblijfsstatuut van tien jaar in dat de Venezolanen toegang geeft tot onder andere het gezondheidssysteem en een vaccinatie tegen COVID-19. De geraadpleegde bronnen verwachten dat door deze nieuwe maatregel opnieuw veel Venezolanen naar Colombia zullen migreren.

Politique de traitement

La politique définie par le commissaire général se fonde sur une analyse approfondie d’informations récentes et détaillées sur la situation générale dans le pays. Ces informations ont été recueillies de manière professionnelle auprès de diverses sources objectives, dont le Bureau européen d’appui en matière d’asile, le Haut-Commissariat aux réfugiés des Nations unies, des organisations internationales de défense des droits de l’homme, des organisations non gouvernementales, ainsi que la littérature spécialisée et les médias. Pour définir sa politique, le commissaire général ne se fonde donc pas exclusivement sur les COI Focus publiés sur le site du CGRA, qui ne traitent que de certains aspects particuliers de la situation du pays. Le fait qu’un COI Focus date d’un certain temps déjà ne signifie donc pas que la politique menée par le commissaire général ne soit plus d’actualité.

Pour examiner une demande d’asile, le commissaire général tient non seulement compte de la situation objective dans le pays d’origine à la date de la décision mais également de la situation individuelle et des circonstances personnelles du demandeur. Chaque demande d’asile est examinée au cas par cas. Le demandeur d’asile doit montrer de manière suffisamment concrète qu’il éprouve une crainte fondée de persécution ou court un risque réel d’atteintes graves. Il ne peut donc se contenter de renvoyer à la situation générale dans son pays mais doit également présenter des faits concrets et crédibles le concernant personnellement.

Pour ce pays, il n’y a pas une note de politique de traitement disponible sur le site Internet du CGRA.

Land: 
Colombie