"Een daling van de asielaanvragen met meer dan 15%, een sterke stijging van het aantal beslissingen van het CGVS, een beschermingspercentage dat hoog blijft en een achterstand die wordt weggewerkt." Zo maakt commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Dirk Van den Bulck de jaarbalans 2012 op inzake asiel.
Een dalend aantal asielaanvragen
In 2012 werden 21.463 asielaanvragen ingediend in België, een daling van 15,8% in vergelijking met 2011. Dit cijfer vertegenwoordigt een gemiddelde van 1.789 asielaanvragen per maand (2.123 in 2011).
Bijna 30% van de asielaanvragen die in 2012 in België werden ingediend, zijn meervoudige asielaanvragen (aanvragen ingediend door personen die al een asielbeslissing hebben gekregen bij een vorige aanvraag). Terwijl de eerste asielaanvragen daalden met 25% in vergelijking met 2012 (van 20.330 tot 15.206), stegen de meervoudige asielaanvragen echter met 21,5% in vergelijking met 2011 (van 5.149 tot 6.257) en zelfs met 83,5% in vergelijking met 2010.
In 2012 waren de belangrijkste landen van herkomst van de asielzoekers Afghanistan (12,3% van het totale aantal aanvragen), Guinee (8,4%), Rusland (6,8%), de DR Congo (6,2%) en Kosovo (4,6%). Irak, Syrië, Pakistan, Albanië en Servië vervolledigen de top 10 van de landen van herkomst.
Voor het tweede opeenvolgende jaar is Afghanistan het eerste land van herkomst van asielzoekers in België. Het aantal aanvragen ingediend door Afghanen blijft stabiel in vergelijking met vorig jaar (2.635 aanvragen in 2012 tegenover 2.758 in 2011). De DR Congo staat op de vierde plaats in de top tien van 2012. Het aantal asielaanvragen van personen afkomstig uit dat land steeg met 32,5% (1.334 aanvragen in 2012 tegenover 1.007 in 2011). Syrië duikt dit jaar op in de top 10 met 793 asielaanvragen, een stijging van 43% in vergelijking met 2011. In deze drie landen zijn er grote conflicten die de veiligheidssituatie in bepaalde regio’s bijzonder problematisch maken. Ook al staan Kosovo, Albanië en Servië nog steeds in de top 10, toch daalde het aantal asielaanvragen van inwoners van de Balkan met 36% in 2012. Bovendien zijn 51% van de aanvragen ingediend door personen afkomstig uit deze landen meervoudige asielaanvragen. De daling van asielaanvragen van personen uit de Balkan is het gevolg van de invoering van een lijst van veilige landen, van de versnelde behandeling van deze dossiers door het CGVS (een beslissing wordt gemiddeld binnen 15 dagen genomen), van de impact van de ontrading en van maatregelen die vrijwillige terugkeer aanmoedigen. Het aantal asielaanvragen van personen afkomstig uit Irak is tenslotte met bijna 60% gedaald.
Het CGVS, een performante organisatie: bijna 20.000 beslissingen
In 2012 droeg de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) 16.252 asieldossiers over aan het CGVS voor onderzoek. In hetzelfde jaar nam het CGVS in totaal 19.731 beslissingen, 17,2% meer dan in 2011, 72% meer dan in 2010 en zelfs 122% meer dan in 2009. Naast de impact van de nieuwe medewerkers die in 2011 werden aangeworven, wordt de opmerkelijke stijging van de productiviteit van het CGVS eveneens verklaard door de interne maatregelen die het CGVS nam om de efficiëntie verder te verhogen. Tegelijk wordt erop toegezien dat de kwaliteit van de behandeling van de asielaanvragen niet in het gedrang komt. De opmerkelijke persoonlijke investering van alle medewerkers van het CGVS vormt een andere niet te verwaarlozen factor die deze productiviteitsstijging verklaart.
Een hoog beschermingspercentage
In absolute cijfers heeft het CGVS nog nooit zoveel beschermingsstatussen toegekend als in 2012. 4.419 beslissingen waren positief (3.038 beslissingen tot erkenning van de vluchtelingenstatus en 1.381 beslissingen tot toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus).
In 2012 besliste het CGVS in 22,4% van de asielaanvragen dat de asielzoeker wel degelijk bescherming nodig had: 15,4% van de beslissingen waren beslissingen tot erkenning van de vluchtelingenstatus en 7% waren beslissingen tot toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus. Dit percentage positieve beslissingen ligt iets lager dan dat van 2011, dat 23,5% bedroeg.
De personen die in 2012 de vluchtelingenstatus kregen, waren vooral afkomstig uit Afghanistan (467 beslissingen), Guinee (405 beslissingen), China (263 beslissingen), Irak (249 beslissingen) en Rusland (vooral uit de deelrepublieken van de Noordelijke Kaukasus, 198 beslissingen).
De personen die in 2012 de subsidiaire beschermingsstatus kregen, waren voornamelijk afkomstig uit Afghanistan (878 beslissingen), Syrië (382 beslissingen) en Somalië (24 beslissingen).
Daling van de achterstand met bijna 4.000 dossiers
Eind december 2012 bedroeg de totale werklast van het CGVS 11.495 dossiers. 4.500 dossiers is een normale werkvoorraad. De eigenlijke achterstand bedraagt dus 6.995 dossiers. In april 2012 bedroeg de totale werklast van het CGVS nog 15.343 dossiers, wat betekent dat ze met bijna 4.000 dossiers gedaald is tijdens de laatste negen maanden van het jaar. Door de daling van het aantal asielaanvragen en door de stijging van de productiviteit van het CGVS kon de achterstand worden verminderd. In 2013 zal het CGVS de recente asielaanvragen prioritair blijven behandelen en zal het zich tegelijk inspannen om zijn achterstand weg te werken.